Lewitująca chata Kaszubska
Szkic koncepcyjny “lewitującej chaty” jest efektem poszukiwań idealnej formy i planu domu jednorodzinnego osadzonego w krajobrazie Kaszub i wykorzystujący ukształtowanie terenu.
Kontekst definiuje zarówno formę jak i sposób zagospodarowania działki. Południowo-zachodni stok opadający w stronę jeziora oferuje fenomenalną panoramę z widokiem na porośnięte lasem wzgórza morenowe oraz odpowiednie nasłonecznienie. Widokiem w pełni delektować się jednak można w połowie głębokości traktu działki. Dodatkowo lokalizację budynku wymuszają ograniczenia planu i istniejących elementów infrastruktury (podziemnej).
Po części w nawiązaniu do tradycyjnej zabudowy mieszkaniowej Kaszub, dom podzielony został na dwie strefy w pionie. Parter skryty częściowo w skarpie ale otwarty dzięki obszernym przeszkleniom to część dzienna. W tradycji część ta zlokalizowana była w bezpośrednim sąsiedztwie domu, w podcieniu lub na granicy domu i podwórza tj w sieni kuchennej. Piętro w wykończonej czernionym drewnem bryle w formie archetypu to część prywatna z sypialniami i łazienką. Drewniany archetyp wydaje się być częściowo zawieszony w przestrzeni, lewituje w otaczającym krajobrazie. Ujednolicona materiałowo elewacja wtapia się w tło wzgórza porośniętego gęstym zagajnikiem. Unikając roli akcentu staje się częścią składową tła i krajobrazu. Parter łączący się z ogrodem ma betonową fasadę z widocznym deskowaniem z jednej strony nawiązującym do nadwieszonego nad nim archetypu, z drugiej zaś będąc transpozycją naturalnych, rodzimych materiałów: kamienia polnego i żwiru z jeziornego brzegu. Przywołuje na myśl wycięty w ziemi profil gleby zabezpieczony sztucznym kamieniem.
Aby ograniczyć ilość prac ziemnych z jednej strony, z drugiej zaś uzyskać w miarę płaski fragment działki ziemia z wykopu i niwelacji terenu wykorzystana została do ukrycia wielostanowiskowego garażu zlokalizowanego tuż przy granicy działki. Taka forma zagospodarowania działki umożliwiła uzyskanie panoramy zarówno z poziomu parteru jak i piętra. Dodatkowo wyniesienie działki w sąsiedztwie drogi dojazdowej umożliwiło częściowe wizualne i akustyczne oddzielenie się domu i jego bezpośredniego otoczenia od przestrzeni publicznej.
Bryła budynku stanowi iloczyn szeregu elementów stanowiących wytyczne projektowe. Dom miał gwarantować możliwie maksymalną prywatność przy jednoczesnym wykorzystaniu walorów działki. Dodatkowo budynek zgodnie z planem miejscowym miał być ustawiony względem drogi kalenicowo a jego wysokość ograniczona została do 9m. Czynniki te miały wpływ na szerokość frontu domu oraz głębokość traktu. Ścięcie elewacji i skrzywienie osi kalenicy służyć miało uzyskaniu poczucia prywatności z jednej strony, usytuowaniu budynku kalenicowo z drugiej, z trzeciej zaś możliwie maksymalnemu rozświetleniu wnętrz światłem słonecznym. Dach wykonany z tego samego materiału co elewacja, zapewnić ma płynniejsze wtopienie bryły budynku w otoczenie. Ukrycie w skarpie parteru domu gwarantować ma ograniczenie strat ciepła i zmniejszenie powierzchni narażonych na podmuchy wiatru. Ponadto dzięki temu zabiegowi, cały dom sprawia wrażenie niewielkiej, archetypicznej, jednokondygnacyjnej chaty czy też nowoczesnej stodoły o nieprzytłaczającej skali. Obszerne przeszklenia od strony południowej i południowo-zachodniej gwarantują poza nasłonecznieniem, również możliwość ogrzania wnętrza promieniami słońca.
Projekt: 2013-2014;
Status: koncepcja;
Powierzchnia domu: ok 240m2;
Lokalizacja: okolice Kartuz, Kaszuby, Polska;
Autor: Andrzej Niegrzybowski